BIM CBA - HANDBOOK UE2021

 

[1]

W maju 2021 roku Komisja Europejska wraz z RIN, Grupa B1P i GRUPA ZADAŃ EUBIM opublikowali CBA Handbook będący opisem opublikowanego narzędzia w rozszerzeniu XLS do obliczanie kosztów i korzyści związanych z wykorzystaniem modelowania informacji o budynku w przetargach publicznych. Obydwie pozycje można ściągnąć za darmo ze strony UE w języku angielskim, czeskim i greckim. Poniżej cytuje najważniejsze fragmenty podręcznika: Dyrektywa UE w sprawie zamówień publicznych z 2014 r.4 zachęca podmioty publiczne do korzystania z BIM przy zamówieniach projektów budowlanych. Na tej podstawie Komisja Europejska współpracuje z EU BIM Task Group od 2016 roku5. „Podręcznik UE dotyczący wprowadzenia modelowania informacji o budynku przez europejski sektor publiczny” został opublikowany w 2017 r. jako jeden z ważnych rezultatów tej współpracy. Podręcznik, przetłumaczony z angielskiego na 20 innych języków, został pobrany ponad 30 000 razy. Z pewnością jest jeszcze więcej do zrobienia, aby BIM stał się normą w zamówieniach publicznych na budownictwo. Metodologia analizy kosztów i korzyści wykorzystania BIM w zamówieniach publicznych jest jednym z pierwszych rezultatów Komunikatu Renovation Wave (2020)7 i ma na celu zbudowanie argumentów za wprowadzeniem BIM w zamówieniach publicznych dla poszczególnych projektów publicznych, poprzez pokazanie kosztów i korzyści z ich perspektywy. Dokument odzwierciedla analizę wykonaną w trakcie projektu oraz uzyskane wyniki. Jest pomyślany jako informacyjny, łatwy do odczytania przewodnik, mający na celu przygotowanie interesariuszy publicznych do zastosowania modelu opracowanego do oceny kosztów i korzyści wynikających z wykorzystania BIM w przetargach publicznych. Podręcznik opisuje sześć przykładów, które odzwierciedlają typowe przetargi ogłaszane przez podmioty publiczne (małe infrastruktury i budynki o różnym budżecie i obejmujące różne fazy cyklu życia) w celu zapewnienia przewodnika na temat korzystania z narzędzia i jego powielania w prawdziwe ramy.

Tłumaczenie Dokumentu

Opracowanie modelu:

- oparte na szeroko zakrojonych badaniach biurowych mających na celu uzyskanie kompleksowego przeglądu rzeczywistych modeli kosztów i korzyści stworzonych i zastosowanych do pomiaru wpływu przyjęcia BIM w projektach prywatnych i publicznych

- oparto na identyfikacji i kwantyfikacji kosztów i korzyści związanych z BIM, odpowiednio zważonych, za pomocą ankiety internetowej skierowanej do 122 interesariuszy (głównie podmiotów publicznych na różnych poziomach administracyjnych). Pomogło to w zrozumieniu głównych wyzwań związanych z przyjęciem BIM oraz tego, co władze uważają za (pieniężne i niepieniężne) koszty i korzyści

- opierał się na walidacji wyników badań wtórnych za pomocą 40 ustrukturyzowanych wywiadów

Opracowany model:

- bierze pod uwagę zarówno analizy finansowe, jak i ekonomiczne, które skłaniają użytkowników do oceny stosunku korzyści do kosztów, aby zmierzyć opłacalność stosowania BIM, a tym samym wyliczyć ostateczną opłacalność stosowania BIM w projektach publicznych

- umożliwia wykonanie analizy wrażliwości w celu zweryfikowania solidności modelu, oceny ryzyka wynikającej ze zmiennych krytycznych w projekcie oraz pomiaru ich wpływu na trwałość projektu

Nowy model został opracowany z myślą o jego potencjalnym zastosowaniu na całym terytorium Unii Europejskiej i dla różnych warunków ramowych, poprzez analizę rzeczywistych sześciu studiów przypadku. Zamierzonym wynikiem projektu jest dostarczenie głównym beneficjentom modelu (np. podmiotom publicznym, decydentom, Komisji Europejskiej) informacji ilościowych i jakościowych niezbędnych do oceny, czy zastosowanie BIM w robotach publicznych ma być korzystne i trwałe .

Trzecim rezultatem jest niniejszy podręcznik, łatwy do czytania i ilustrowany dokument, który ma służyć jako wytyczne dla podmiotów publicznych w UE, które chcą poznać analizę kosztów i korzyści BIM i z niej korzystać. Podręcznik zawiera definicję problemu jako brak jasnych kosztów i korzyści związanych z BIM oraz podejście stosowane do ich identyfikacji i pomiaru. Ponadto przedstawia model opracowany w celu symulacji kosztów i korzyści z zastosowania BIM w projektach publicznych oraz studia przypadków, które mogą pomóc użytkownikom lepiej zrozumieć i wykorzystać model.

Czym jest podręcznik:

- dokument, który jasno opisuje nową metodologię kosztów i korzyści BIM i rozwija teoretyczną mapę tego, jak te korzyści mogą skłonić interesariuszy publicznych do przyjęcia i wdrożenia BIM.

- wytyczne dotyczące identyfikacji kosztów i korzyści BIM, obejmujące niektóre aspekty, które w tej chwili nie są tak jasne (np. stosunek kosztów do korzyści)

- zbiór strategicznych rekomendacji dotyczących poszerzenia wykorzystania BIM w sektorze budownictwa publicznego

- praktyczny przewodnik do powielenia proponowanej metodologii analizy kosztów i korzyści (CBA) i oceny wykonalności procesu BIM dla dowolnego przetargu publicznego

Ten informacyjny, łatwy do odczytania i poglądowy podręcznik jest skierowany do interesariuszy publicznych, którzy chcą poznać analizę kosztów i korzyści BIM i którzy chcą wdrożyć zalecenia dotyczące wprowadzenia BIM w ramach szerszego programu zmian.

Czym podręcznik NIE JEST:

- techniczne wprowadzenie do BIM (które jest szeroko omawiane w innej literaturze) lub opracowanie norm, które mogłyby „konkurować” z dokumentami opracowanymi przez organy normalizacyjne, środowisko akademickie i stowarzyszenia branżowe

Podręcznik zawiera:

- Definicja problemu (tj. BIM może być korzystny, chociaż jego stosunek kosztów do korzyści nie jest jasny)

- Podejście stosowane do identyfikacji i pomiaru potencjalnych kosztów i korzyści

- Model, który organizacje publiczne mogą wykorzystać do symulacji kosztów i korzyści swoich projektów

- Studia przypadków, które mogłyby pomóc użytkownikom modelu w zastosowaniu metodologii i interpretacji wyników

Głównymi grupami docelowymi niniejszego podręcznika są podmioty publiczne na różnych poziomach administracyjnych (krajowym, regionalnym, lokalnym). Jednak grupa zadaniowa EU BIM określiła również następujące grupy docelowe:

- Decydenci zajmujący się polityką publiczną zaangażowani w opracowywanie polityki dla sektorów infrastruktury lub budownictwa

- Krajowi lub lokalni klienci publiczni/zamawiający zajmujący się głównie zamówieniami na usługi

- Operatorzy odpowiedzialni za bieżące zarządzanie i eksploatację obiektu budowlanego lub środowiska,

Jeśli chodzi o koszty związane ze stosowaniem BIM, głównym wynikiem wywiadów jest to, że początkowe koszty rozpoczęcia korzystania z metodologii BIM są wyższe niż natychmiastowe korzyści. Koszty te dotyczą w szczególności niezbędnego szkolenia personelu oraz wymaganego oprogramowania i sprzętu. Powszechnie przyjmuje się, że szacunek zwrotu z inwestycji związanej z przyjęciem BIM można ocenić dopiero po kilku latach od jego wdrożenia. Jednak po tych początkowych wydatkach nie są już identyfikowane dodatkowe koszty, a wszystkie wydatki są całkowicie pochłaniane przez koszty projektów. W tym kontekście warto przypomnieć, że punkt widzenia zastosowany do opracowania metodyki odpowiada punktowi widzenia klienta publicznego/zamawiającego, a nie firm architektonicznych, inżynierskich czy wykonawców”. 

ŚREDNIE KOSZTY ADOPCJI BIM Koszty szkolenia (koszt/osoba) 5 - 8 tys. €; Koszty licencji na oprogramowanie - modelowanie i weryfikacja (osoba/rok) 8 – 10 tys. €; Koszty sprzętu (koszt na osobę) 2 - 3 tys. €; Całkowite koszty (koszt na osobę z uwzględnieniem pierwszego roku adopcji) 15-20 tys. €;

Dla każdego kosztu i korzyści uwzględnionych w metodologii narzędzie pozwala użytkownikowi wybrać, czy chce wyłączyć określony wskaźnik z obliczeń. Ta opcja została uwzględniona, aby uwzględnić scenariusze, w których nie wszystkie oszczędności kosztów i wzrost kosztów występują jednocześnie w projekcie. Na przykład organizacja publiczna może chcieć uniknąć rozliczania inwestycji związanych ze sprzętem podczas oceny wykorzystania BIM w projekcie. Może również chcieć wykluczyć możliwość skrócenia harmonogramu projektu w związku z przyjęciem BIM.

Sześć studiów przypadku opisanych poniżej zostało przeanalizowanych pod kątem dwóch głównych celów:

1. Wspieranie rozwoju narzędzia analizy kosztów i korzyści (CBA) (do pobrania pod adresem http://www.eubim.eu/) poprzez dostarczanie przydatnych informacji na temat definicji bazy danych ad hoc szacującej czas i koszt modelowania BIM aktywność i zasilanie zbioru danych stanowiącego podstawę narzędzia CBA

2. Aby zweryfikować użyteczność narzędzia CBA dla poziomów dojrzałości BIM 1 i 2

W odniesieniu do celu 2 powyżej, każde studium przypadku zostało przeanalizowane pod kątem wielu kategorii informacji, takich jak aktywa zaangażowane w projekt, faza dokumentacji, całkowita wymagana inwestycja, jej elementy architektoniczne i konstrukcyjne, jego systemy i inne istotne dane. W ten sposób można było zweryfikować, czy narzędzie CBA jest w stanie dostarczyć użyteczny zestaw wyników danych wejściowych, które ogólnie można wydobyć z dokumentacji przetargowej. W celu zilustrowania, w jaki sposób sześć studiów przypadku zostało wykorzystanych do walidacji użyteczności narzędzia CBA, niektóre podstawowe informacje dotyczące każdego projektu, wymagane jako dane dla narzędzia i które są ogólnie dostępne w przypadku przetargów dla klientów publicznych, przedstawiono pokrótce w opisy studiów przypadku poniżej. Pełną listę informacji wymaganych przez narzędzie można znaleźć w sześciu przykładach przetargów w ostatniej części podręcznika. W rzeczywistości te przykładowe scenariusze, które pasują do studiów przypadku, pokazują dane, które są niezależne od wielkości aktywów, lokalizacji i wszelkich innych informacji. Z tego powodu można je wykorzystać do zrozumienia, jak korzystać z narzędzia, ponieważ reprezentują one powtarzalne dane, które, jak się oczekuje, będą podobne do typowych przetargów ogłaszanych przez ogromną liczbę klientów publicznych w całej Europie. Każde studium przypadku zostało przeanalizowane pod kątem wielu kategorii informacji, takich jak aktywa zaangażowane w projekt, faza dokumentacji, całkowita wymagana inwestycja, elementy architektoniczne i konstrukcyjne, systemy i inne istotne dane. W ten sposób można było zweryfikować, czy narzędzie CBA jest w stanie dostarczyć użytecznych wyników.

1. Pierwsze studium przypadku dotyczy analizy projektu budowlanego rozpoczętego przez średniej wielkości gminę. Przetarg wymagał wybudowania nowego centrum sportowego ze strukturami dla widowni. Obiekt ma kształt prostokąta i jest obsługiwany przez instalacje mechaniczne, orurowanie, elektryczne i oświetleniowe oraz specjalne. Założono, że klient publiczny w tym studium przypadku nie miał żadnego wcześniejszego doświadczenia z BIM. Ze względu na specyficzną architekturę budynku przypisano temu atucie poziom standaryzacji równy 1 (najniższy). Zasób ten był przydatny do weryfikacji wyników narzędzia CBA w przypadku budynków wymagających inwestycji poniżej 1 mln €.

2. Drugie studium przypadku dotyczy prac na określonym odcinku infrastruktury drogowej. Przetarg został ogłoszony przez średniej wielkości samorząd lokalny. Teren wymaga prac zarówno przy nawierzchni drogowej, jak i układach zieleni oraz chodnikach. Niniejsze studium przypadku było przydatne do testowania funkcji narzędzia CBA na istniejących zasobach infrastrukturalnych.

3. Trzecie studium przypadku dotyczy prac na istniejącym obiekcie infrastrukturalnym zlokalizowanym na terenie małej gminy. Lokalne władze publiczne ogłosiły przetarg na wykonanie szeregu prac niezbędnych do remontu i wzmocnienia istniejącego portu oraz budowę kilku małych budynków, które mają być obsługiwane przez systemy mechaniczne, rurociągowe, elektryczne i oświetleniowe. To studium przypadku było szczególnie przydatne do sprawdzenia, czy narzędzie CBA działa prawidłowo z zasobami, które można zaklasyfikować jako „mieszane”, zasoby infrastrukturalne, które obejmują budynki na swoich obszarach.

4. Czwarte studium przypadku odnosi się do projektu renowacji dużego budynku użyteczności publicznej. Składa się z różnych poziomów pod i nad ziemią, a prace dotyczą w szczególności obszarów wewnętrznych, przy zachowaniu elewacji zewnętrznej. W skład atutu wchodzi również przestrzeń zewnętrzna, a po zakończeniu remontu budynek będzie pełnił funkcję edukacyjną. Dokumentacja przetargowa dotycząca tej pracy wyraźnie wymagała opracowania modelu 3D BIM, dzięki czemu możliwe było przetestowanie, jak narzędzie radzi sobie z klientami publicznymi, którzy mają doświadczenie w korzystaniu z BIM oraz zweryfikowanie uzyskanych wyników na przykładzie duże prace remontowe.

5. Piąte studium przypadku dotyczy budowy nowego budynku publicznego mieszczącego biura administracyjne i laboratoria w dużym europejskim mieście. Zasób składa się z różnych pięter i wymaga bardzo skomplikowanych systemów obsługujących laboratoria. Najistotniejszym elementem tego studium przypadku jest fakt, że organizację klienta publicznego można zaliczyć do 2 poziomu dojrzałości BIM. Udało się zatem porównać wydatki związane z koordynacją BIM wynikające z zastosowania narzędzia CBA oraz koszt faktycznie poniesiony przez klienta publicznego.

6. Ostatnie analizowane studium przypadku odnosi się do publicznego kompleksu mieszkalnego wybudowanego przez duży krajowy organ publiczny. Budynek składa się z wielu pięter połączonych klatkami schodowymi i windami. Windy i każde piętro składają się z zestawu podobnych jednostek mieszkalnych. Biorąc pod uwagę, że każde piętro ma bardzo podobne cechy, można było przetestować, jak poziom standaryzacji równy 3 wpływa na koszt modelowania BIM (co skutkowało znacznym zmniejszeniem) oraz koszt koordynacji (przy poziomie dojrzałości BIM 1).

UZYSKANE WYNIKI: 

- stosunek korzyści do kosztów

- wartość bieżąca netto (NPV)

- stosunek korzyści ekonomicznych do kosztów

- ekonomiczna wartość bieżąca netto (ENPV)

WNIOSKI: Wspieranie przyjęcia BIM w branży budowlanej, począwszy od jego wykorzystania w przetargach publicznych i przez cały cykl życia wybudowanego obiektu, jest kluczową kwestią, którą należy rozwiązać, aby poprawić wyniki branży i utorować drogę do cyfryzacji. Jednak badanie to wykazało brak świadomości nabywców publicznych na temat korzyści płynących z korzystania z BIM oraz tego, w jaki sposób korzyści te mogą częściowo lub całkowicie zrekompensować koszty jego przyjęcia. Warto podkreślić, że koncentracja na przetargach publicznych doprowadziła do konieczności mierzenia nie tylko korzyści finansowych (np. oszczędności z tytułu precyzyjnych przedmiarów ilościowych), ale także korzyści ekonomicznych bardziej związanych z obszarem społeczno-środowiskowym (np. , redukcja odpadów i emisji CO2). Z tego powodu stworzono dwa klastry wskaźników efektywności do pomiaru zasadności wykorzystania BIM w projekcie inwestycyjnym: wskaźnik NPV i BC z finansowego punktu widzenia, wskaźnik ENPV i EBC z ekonomicznego. Opracowana metodologia mogłaby wspierać wdrożenie modelowania informacji o budynku (BIM) w sektorze budowlanym, przynosząc dalsze korzyści zainteresowanym stronom publicznym poprzez ocenę szacunkowych kosztów i korzyści dla ich konkretnych projektów.

Źródła:

[1] pixabay.com

[2] Methodology  Handbook: Calculating Costs and Benefits for the use of Building Information Modelling in Public Tenders - RINA, B1P Group, EUBIM TASK GROUP EUROPEAN COMMISSION European Innovation Council and SMEs Executive Agency (EISMEA) Unit I-02 - SMP / COSME Pillar Contact: Hervé Busschaert e-mail: EISMEA-COSME-CBA-BIM@ec.europa.eu Herve.BUSSCHAERT@ec.europa.eu European Commission B-1049 Brussels/Belgium - MAY 2021