BIM w PN-EN ISO 19650


[1]
Seria norm ISO opisanych w dokumencie: Omówienie norm serii PN-EN ISO 19650 z uwzględnieniem możliwości ich zastosowania w ramach cyfryzacji budownictwa w Polsce [2] opracowanego w projekcie: Cyfryzacja procesu budowlanego w Polsce wskazuje na zastosowanie postępowania zamówienia publicznego w oparciu o normę międzynarodową oraz opisuje normy towarzyszące, wyjaśniając najważniejsze różnice i pojęcia w stosunku do już znanych rozwiązań znanych z dokumentów Wielkiej Brytani.

19650-1
Organization and digitization of information about buildings and civil engineering works, including building information modelling (BIM) – Information management using building information modelling – Part 1: Concept and principles WYDANA: 2018 BAZUJE NA: BS 1192:2007+A2:2016 (Organizacja i digitalizacja informacji o budynkach i robotach inżynierii lądowej, w tym modelowanie informacji o budynku (BIM) - Zarządzanie informacjami z wykorzystaniem modelowania informacji o budynku - Część 1: Koncepcja i zasady)

19650-2 
Organization and digitization of information about buildings and civil engineering works, including building information modelling (BIM) – Information management using building information modelling – Part 2: Delivery phase of assets WYDANA: 2018 BAZUJE NA: PAS 1192-2:2013 (Organizacja i digitalizacja informacji o budynkach i pracach inżynieryjnych, w tym modelowanie informacji o budynku (BIM) - Zarządzanie informacjami z wykorzystaniem modelowania informacji o budynku - Część 2: Faza dostawy aktywów)

19650-3 
Organization and digitization of information about buildings and civil engineering works, including building information modelling (BIM) — Information management using building information modelling — Part 3: Operational phase of assets WYDANA: 2020 (obecnie posiada status wersji roboczej1) BAZUJE NA: PAS 1192-3:2014 ( Organizacja i digitalizacja informacji o budynkach i pracach inżynieryjnych, w tym modelowanie informacji o budynku (BIM) - Zarządzanie informacjami z wykorzystaniem modelowania informacji o budynku - Część 3: Faza operacyjna aktywów )

19650-5 
Organization and digitization of information about buildings and civil engineering works, including building information modelling (BIM) — Information management using building information modelling — Part 5: Security-minded approach to information management WYDANA: 2020 (obecnie w budowie) BAZUJE NA: PAS 1192-5:2015 (Organizacja i digitalizacja informacji o budynkach i pracach inżynieryjnych, w tym modelowanie informacji o budynku (BIM) - Zarządzanie informacjami z wykorzystaniem modelowania informacji o budynku - Część 5: Podejście do zarządzania informacjami zorientowane na bezpieczeństwo )


Normy towarzyszące 19650:
ISO 55000 2014 Zarządzanie aktywami - przegląd, zasady i terminologia
ISO 21500 2012 Wytyczne Dotyczące zarządzania projektami
ISO 9001 2015 Systemy zarządzania jakością – Wymagania
Seria ISO 8000 2011 Jakość danych
Seria ISO / IEC 27000 2018 Informatyka - Techniki bezpieczeństwa - Systemy zarządzania bezpieczeństwem informacji - Przegląd i słownictwo
ISO 31000 2018 Zarządzanie ryzykiem – wytyczne
ISO 12006-2 2015 Konstrukcje budowlane - Organizacja informacji o robotach budowlanych - Część 2: Ramy klasyfikacji

Główne róźnice pomiędzy BS a ISO:
  • Wprowadzenie pojęcia „level of information need” (poziom potrzeb informacyjnych) w miejsce znanych wcześniej poziomów dokładności geometrycznej i informacyjnej (niegeometrycznej / alfanumerycznej) – ang. „level of detail” oraz „level of information”. 
  • Rolę „project implementation plan” przejął „delivery team mobilization plan” (plan mobilizacji zespołu wykonawcy). 
  • Zmiana rozwinięcia akronimu „EIR” z „employer’s information requirements” (wymagania informacyjne zamawiającego) na „exchange information requirements” – wymagania dot. wymiany informacji. 
  • Role (ang. „roles”) w ISO nazywane są „funkcjami” (ang. „functions”), co powinno pomóc w uniknięciu często utrzymywanego poglądu, że wymagane są nowe stanowiska pracy i członkowie zespołu, co nigdy nie było zamierzone [1]. 
  • „BIM poziomu 2” (ang. „BIM level 2”) określony w dokumentach brytyjskich, w szczególności w mapie drogowej [5], został zdefiniowany w ISO jako „BIM zgodny z założeniami serii ISO 19650”, które obejmują m.in. wykorzystanie sfederowanych modeli informacyjnych tworzonych przy zastosowaniu „ręcznych” (ang. manual) oraz automatycznych procesów zarządzania informacją, założenie, że modele informacyjne zawierają „kontenery informacyjne” dostarczane przez odpowiednie zespoły zadaniowe (branżowe) w odniesieniu do zasobu lub projektu. 
  • ”Employer” oznacza, w zależności od kontekstu „appointing party” (zamawiającego), „lead appointed party” (wykonawcę) lub „appointed party” (podwykonawcę) – w ogólności: podmiot definiujący wymagania. 
  • „Standardowa metoda i procedura” (ang. standard method and procedure – SMP) w ISO obejmuje dwa pojęcia: „standard informacyjny” (ang. information standard) oraz „metodę i procedurę tworzenia informacji” (ang. information production method and procedure). 
  • Pojęcie „volume strategy” zostało zmodyfikowane na „federation strategy” (strategia federacyjna), które także dotyczy przestrzennego podziału modelu informacyjnego. 
  • „BIM Protocol” w ISO funkcjonuje pod nazwą „project information protocol” (protokół informacyjny projektu), w dalszym ciągu definiując warunki i klauzule umowne odnoszące się do wymiany informacji między stronami. 
  • Ponadto norma na nowo definiuje znane ze standardów brytyjskich pojęcia i akronimy, np. BEP, MIDP, TIDP, PIM, AIM, OIR, AIR

Level of information need: w ISO 19650 nie operuje pojęciami „level of detail”, „level of geometry”, „level of development” oraz „level of information”. Nie oznacza to, że nie dopuszcza posługiwania się nimi jako miernikami określającymi wymagany dla zadania poziom informacji. Zasadniczo każda metoda, która w sposób pełny i jednoznaczny określa minimalny11 zakres informacji w ujęciu ich jakości, ilości i szczegółowości, które są wymagane do osiągnięcia założonych celów jest dopuszczalna. Jednocześnie należy mieć na uwadze, że poziom potrzebnych informacji (ang. level of information need) jest ściśle powiązany ze strategią federacyjną i może zmieniać się z etapu na etap.
Kontenery informacyjne: Każdy kontener informacyjny powinien być bezpośrednio powiązany z co najmniej jednym wstępnie zdefiniowanym wymaganiem dotyczącym informacji; Opracowanie każdego kontenera informacyjnego należy przypisać tylko jednemu zespołowi zadaniowemu (branżowemu) tak, aby informacje zawarte w różnych kontenerach się nie powielały; espół zadaniowy jest odpowiedzialny za opracowanie co najmniej jednego kontenera informacyjnego; Jeśli strategia definiuje tylko jeden zestaw kontenerów, każdemu zespołowi zadaniowemu należy przypisać jeden lub więcej kontenerów informacji z zestawu; Strategia ustalana jest wspólnie przez podmioty zaangażowane w opracowanie i wymianę informacji. Metoda jej udostępniania powinna uwzględniać określone zasady bezpieczeństwa informacji; Celem opracowania strategii jest pomoc w planowaniu procesu wytwarzania informacji aż do osiągnięcia określonego poziomu wymaganych informacji; Strategia realizowana jest przez wykorzystanie CDE (należy rozważyć zautomatyzowane sprawdzanie dostarczanych informacji, o ile środowisko posiada taką możliwość); Informacje ogólne (wskazujące np. na typ danego urządzenia) powinny zostać wykorzystane przed wyborem lub wytworzeniem/wbudowaniem elementu. Po wbudowaniu powinny zostać zastąpione konkretnymi informacjami dot. wbudowanego/zamontowanego obiektu. 
Rodzaje modeli informacyjnych: Model informacji o zasobach (ang. asset information model – AIM); Model informacji o projekcie (ang. project information model – PIM). 
PIM: PIM zarządzany jest w ramach wspólnego środowiska danych i zazwyczaj składa się z: Serii sferedowanych modeli informacji o budynku, w tym danych niegraficznych i powiązanej z nimi dokumentacji obejmującej pliki natywne oraz w formacie IFC; Danych COBie (Construction operations building information exchange) i innych uporządkowanych danych, np. harmonogramów; Raportów i pozostałych opracowań, np. w formacie PDF 
AIM: To model informacji o zasobach, którego celem jest przede wszystkim wsparcie procesów zarządzania zasobami
Scenariusze BIM: 
Scenariusz nr 1: realizacja projektu bez uwzględnienia kwestii zarządzania zasobami: PIR-EIR-PIM; 
Scenariusz nr 2: zarządzanie zasobami bez uwzględnienia realizacji projektu: OIR-AIR-AIM; 
Scenariusz nr 3: połączone dostarczanie projektu oraz zarządzania zasobami: OIR-AIR-EIR-PIM-AIM i PIR-EIR-PIM-AIM 
Plany dostarczania informacji: Sposób spełnienia wymagań określonych w AIR lub EIR; Zakres informacji, jakie będą dostarczane; Sposób, w jaki będą one dostarczane, w tym: formaty, nazwy atrybutów, strukturę kontenerów informacyjnych; Sposób, w jaki będą koordynowane z pochodzącymi od innych stron informacjami; Planowane terminy dostarczania informacji w odniesieniu do kamieni milowych (etapów projektu lub związanych z procesem zarządzania zasobami); Faktycznie osiągnięte terminy dostarczenia informacji; Jakie podmioty będą odpowiedzialne za dostarczanie poszczególnych zakresów informacji; Podmiot, którym będzie ich odbiorca. 
Plan dostarczania informacji o zadaniach: opracowywany dla każdego zadania (zwykle branży), wskazujący dla każdego kontenera informacji co najmniej: Nazwę; Poziom wymaganych informacji (ang. level of information need); Zależności względem innych kontenerów (np. dane, których dostarczenie jest wymagane do opracowania danego kontenera informacyjnego); Szacowany czas produkcji, koordynacji, przeglądu i zatwierdzenia; Autora odpowiedzialnego za wytworzenie danej informacji; Kamienie milowe, w których należy dostarczyć dany kontener informacji; 
Macierz odpowiedzialności:  w ramach macierzy dla poszczególnych zadań należy określić, stosując przedstawione niżej oznaczenia: [R] – podmiot odpowiedzialny za realizację zadania; [A] – podmiot odpowiedzialny za zakończenie zadania; [C] – podmiot, z którym konsultowane są działania w ramach zadania; [I] – podmiot, który należy poinformować o zakończeniu działania
Przepływ pracy w CDE: Zgodnie z ISO 19650 CDE powinno posiadać następujące cechy: Możliwość zarządzania bazą danych do zarządzania atrybutami kontenerów informacji i metadanych poprzez wprowadzenie poniższych zasad; Możliwość przekazywania informacji o aktualizacjach członkom zespołu; Możliwość utrzymania ścieżki audytu przekazywania informacji; Podział pracy może obejmować współpracę różnych systemów informatycznych lub platform technologicznych. ISO 19650 zaleca, aby CDE zostało zdefiniowane przed opublikowaniem ogłoszenia z zaproszeniem do składania ofert – informacje na etapie postępowania powinny być przekazywane poprzez CDE

[3]
Schemat procesu zarządzania informacjami
1 Ocena i potrzeba
1.1 Wyznaczenie osoby do pełnienia funkcji zarządzania informacjami
1.2 Ustalenie wymagań informacyjnych projektu
1.3 Ustalenie kamieni milowych projektu
1.4 Ustalenie standardu informacyjnego projektu 
1.5 Ustalenie metod i procedur produkcji informacji 
1.6 Określenie danych referencyjnych oraz udostępnianych zasobów
1.7 Ustalenie CDE projektu
1.8 Ustalenie protokołu informacyjnego projektu
2 Zaproszenie do składania ofert
2.1 Ustanowienie wymagań dotyczących wymiany informacji przez zamawiającego
2.2 Gromadzenie informacji referencyjnych i wspólnych zasobów
2.3 Ustanowienie wymagań dotyczących ofert oraz kryteriów ich oceny
2.4 Zebranie dokumentacji postępowania
3 Przygotowanie i złożenie oferty
3.1 Wyznaczenie osoby pełniącej funkcję zarządzania informacjami
3.2 Opracowanie wstępnego planu wykonania BIM wykonawcy
3.3 Ocena zdolności i zasobów zespołów zadaniowych
3.4 Ustalenie zdolności i zasobów zespołu wykonawcy
3.5 Ustalenie propozycji planu mobilizacji
3.6 Sporządzenie rejestru ryzyk wykonawcy
3.7 Sporządzenie oferty
4 Podpisanie umowy
4.1 Zatwierdzenie planu realizacji BIM
4.2 Uzgodnienie szczegółowej macierzy odpowiedzialności wykonawcy
4.3 Ustalenie wymagań głównego wykonawcy dotyczących wymiany informacji
4.4 Uzgodnienie planu dostarczania informacji o zadaniach
4.5 Uzgodnienie głównego planu dostarczania informacji
4.6 Skompletowanie dokumentów składowych umowy głównego wykonawcy
4.7 Skompletowanie dokumentów składowych umowy wykonawcy
5 Mobilizacja
5.1 Mobilizacja zasobów
5.2 Mobilizacja w zakresie technologii informacyjnych
5.3 Przetestowanie metod i procedur wymiany i produkcji informacji
6 Wspólna produkcja informacji
6.1 Weryfikacja dostępności informacji referencyjnych i udostępnianych zasobów
6.2 Generowanie informacji
6.3 Kontrola jakości
6.4 Przegląd informacji i zatwierdzenie do udostępniania
6.5 Przegląd modeli informacyjnych
7 Dostarczanie modelu informacyjnego
7.1 Przedłożenie modelu informacyjnego do autoryzacji głównego wykonawcy
7.2 Przegląd i autoryzacja modelu informacyjnego
7.3 Przedłożenie modelu informacyjnego do autoryzacji zamawiającego
7.4 Przegląd i akceptacja modelu informacyjnego
8 Zakończenie fazy dostawy projektu
8.1 Archiwizacja informacji o projekcie
8.2 Zebranie wniosków dla kolejnych projektów


Źródła:
[1] pixabay.com
[2] Cyfryzacja procesu budowlanego w Polsce - Omówienie norm serii PN-EN ISO 19650 z uwzględnieniem możliwości ich zastosowania w ramach cyfryzacji budownictwa w Polsce - PWC, European Commission, Ministerstwo Rozwoju PL, Kwiecień 2020; gov.pl; https://www.google.com/url?q=https%3A%2F%2Fwww.gov.pl%2Fweb%2Frozwoj-praca-technologia%2Fcyfryzacja-procesu-budowlanego-w-polsce--zakonczenie-projektu&sa=D&sntz=1&usg=AFQjCNGOBfXUw0tSiz65rqBpysfdaEDTww
[3] Opracowanie własne BIM4WORLD Group - Schemat procesu zarządzania informacjami - na podstawie cytowanego dokumentu Cyfryzacja procesu budowlanego w Polsce - Omówienie norm serii PN-EN ISO 19650 z uwzględnieniem możliwości ich zastosowania w ramach cyfryzacji budownictwa w Polsce [2]

Komentarze

Popularne posty