Mapa Drogowa BIM Polska 2025-2030

RYSUNEK 1

W lipcu 2020 Polskie Ministerstwo Rozwoju opublikowało Mapę drogową dla wdrożenia metodyki BIM w zamówieniach publicznych [1] jako następny z serii dokumentów w ramach działania: Cyfryzacja procesu budowlanego w Polsce, autorstwa PWC przy udziale Komisji Europejskiej. Dokument zawiera ramy wprowadzenia BIM do polskiego prawodawstwa i systemu zamówień publicznych. Cykle wdrożeniowe obejmują okres 2021 – 2030. Mapa opiera się na krajowej strategii POLSKA 2030. Opracowanie podzielono na 9 rozdziałów obejmujących 4 kluczowe zagadnienia, najważniejsze z niech to matryca jako wzór implementacji BIM.  Geneza BIM w Polsce oraz na świecie, zawiera zbiór istniejących dokumentów w kraju wraz z inwentaryzacją opracowań BIM powstających, niezależnie w stowarzyszeniach (SARP) i izbach zawodowych (PIIB). W tej części mapy można odnaleźć zbiór norm i aktów prawa obowiązującego w Polsce, mogące zostać zaimplementowane do rozwiązań cyfrowej budowy. Dodatkowo przez wszystkie rozdziały przepleciony jest wątek nowelizacji prawa (ustaw i rozporządzeń) oraz szkoleń w ramach obligatoryjnego zastosowania BIM. Analiza historii wdrożenia w innych krajach obejmuje drogę: Wielkiej Brytanii (często cytowanych rozwiązań), Hiszpanii, Republiki Czeskiej oraz innych krajów europy i świata. Rozdziały dotyczące doświadczeń innych krajów są skondensowaną wiedzą o ich problemach i sukcesach, BIM w budownictwie. Najważniejszym punktem mapy drogowej jest opracowana matryca (prezentowana poniżej). Składająca się z 4 x 4 pasów. W poziomie określono fazy inwestycji. W pionie podstawy merytoryczne. Dokument szeroko opisuje poszczególne hasła oraz węzły oznaczone symbolami od A1 do E4. Poniżej przedstawiono hasłowo zakres wierszy i kolumn. Szczegółowe informacje zawiera opisywany dokument. 

RYSUNEK 2

Kolumna 1: Plan Pracy normalizuje BIM (propozycja przyjęcia planu i norm) oraz definiuje rolę uczestników procesu BIM: Modelarz, Koordynator, Manager, Lider. Kolumna 2: MacroBIM określono jako programowanie inwestycji, na poziomie LOD 100 i 200 w celu określenia jej kosztów wraz z modelem 3D funkcji, opartym na gabarytowym określeniu pomieszczeń (powierzchnia i kubatura). Rozdział opisuje Umowy dla BIM oraz możliwe do przyjęcia modele biznesowe realizacji inwestycji. Na naszym blogu prezentowaliśmy drogę tych modeli w artykule METODA REALIZACJI PROJEKTU, od DBB do IPD. Kolumna 3: Faza Kapitałowa określa sposób przygotowania zamówienia publicznego, wyłonienia wykonawcy oraz sposób użycia środków finansowych w celu przejścia do fazy realizacji. Rozdział opisuje konieczne dokumenty tej fazy: PIR, OIR, EIR, AIR, PIM, MIDP/TIDP, BEP oraz modele przyjmowania ryzyka. Wskazania zawarte w opisie o modelach prefabrykacji nie zostały rozwinięte ale wskazane jako dobra praktyka wyjściowa dla podstaw dokumentacji i szukania oszczędności w ramach realizacji. Kolumna 4: Faza Operacyjna opisuje modele zasobów, specyfikacje COBie, strategię Digital Twins oraz koszty życia budynku. W opisie można znaleźć ciekawe rozwinięcie cyfrowego bliźniaka jako: Pre-Digilat Twin – wstęp do bardziej zaawansowanych form, Digital Twin – cyfrowy model budynku, lub obiektu, Adaptacyjny Digital Twin – cyfrowy odpowiednik fizycznego obiektu (mocno zaawansowana baza danych materiałowo – funkcjonalna), Inteligentny Digital Twin – baza danych oparta na rozwiązaniach smart building oraz Internecie rzeczy jako samodoskonaląca się i ucząca w ramach zdolności maszynowego uczenia się.  

Wiersz A: Technologia zawiera zbiór obowiązujących norm oraz systemów zarządzania informacją w kluczach opisujących definicje Metodyki BIM PN-EN ISO 19650, Big Data, IFC, BCF, IDS, CDE. Wiersz B: Ceberbezpieczeństwo opisuje nie rozwiązane do dzisiaj problemy, które występują wszędzie na świecie: Prawa Autorskie, RODO czy bezpieczeństwo informacji w procesach: DLT – technologia procesowania rozproszonego. Wierz C: Ekosystem Lean zawiera zbiór metod zarządzania informacją: 5S, VSM, MUDA, PDCA, 5xWHY, AGILE, SCRUM, FISHBONE, CBA, TVD, A3, LSP. Wiersz D: Klasyfikacja obiektów o nasycenie informacją zawiera: LOG, LOD, LOI oraz wskazuje na konieczność opracowania krajowego systemu klasyfikacji budowlanego (amerykański omniclass i brytyjski uniclass) – tak bardzo potrzebnego już dziś dla poziomu BIM 4D. Wiersz E: Ekologia opisuje już istniejące strategię, które należy wdrożyć w życie BIM: Zielone Zamówienia Publiczne, Rozwój Zrównoważony, Circular Economy, Niskoemisyjność, Efektywność Energetyczna, Positive Energy Districts. 

Rozdział Węzły Matrycy w szczegółach jest standardowym zapisem strategii określonej w celach przydzielonych do instytucji publicznych wraz z zakreślonymi działaniami. Działania zostały wyłonione z matrycy jako przecięcie wierszy i kolumn wyrażone w węzłach A1 - E4. Przykład: Węzeł B2 (Cyberbezpieczeństwo w MacroBIM) określa usługę systemu zabezpieczeń do realizacji przez instytucje publiczne lub podmioty gospodarcze z określonymi potrzebami nowego systemu lub dostosowaniem istniejących. Wszystkie węzły zostały opisane szczegółowo w podrozdziałach.

RYSUNEK 3

Oś czasowa określa przyjęcie matrycy w częściach (podzielonej na węzły) w wyznaczonym czasie. 2021 przewidziany jako rok przyjęcia strategii, 2022 implementacji BIM w zamówieniach publicznych szczebla centralnego, 2025 obligatoryjny BIM w zamówieniach publicznych powyżej 10 mln EUR, 2030 obligatoryjny BIM w zamówieniach publicznych (bez progu budżetu).

Bibliografia:

[1] Cyfryzacja procesu budowlanego w Polsce; Mapa drogowa dla wdrożenia metodyki BIM w zamówieniach publicznych; PWC, EC, MINISTERSTWO ROZWOJU; Lipiec 2020.

RYSUNEK 1 - pixabay.com

RYSUNEK 2 - Cyfryzacja procesu budowlanego w Polsce; Mapa drogowa dla wdrożenia metodyki BIM w zamówieniach publicznych; PWC, EC, MINISTERSTWO ROZWOJU; Lipiec 2020; s.125

RYSUNEK 3 - Cyfryzacja procesu budowlanego w Polsce; Mapa drogowa dla wdrożenia metodyki BIM w zamówieniach publicznych; PWC, EC, MINISTERSTWO ROZWOJU; Lipiec 2020; s.161