RIBA Plan of Work 2020

[1]

Czytając różne standardy i podręczniki BIM lepiej można zrozumieć odniesienia procesów projektowych i budowy zawartych w tych opracowaniach po wcześniejszej lekturze założeń całości procesu inwestycyjnego do którego BIM jest tylko narzędziem uzupełniającym. Te dwa nurty dokumentów pokrywają się. Tym samym lepsze zrozumienie dokumentacji BIM i faz projektu można przeczytać w planach pracy, etapach czy fazach powstawania budynku. Od strategii do użytkowania. Brytyjska RIBA jest autorem nowelizacji planu pracy na rok 2020 i wymaga omówienia każdy z 8 etapów pracy. Brytyjska strategia cyfryzacji środowiska zbudowanego staje się podstawą działań europejskiego sektora budowlanego, dlatego też można ją traktować jako podstawę planu pracy sektora budowlanego w BIM. Dokument jest dostępny w angielskiej wersji językowej na stronie podanej (na dole artykułu) w źródłach. Niestety brak możliwości zacytowania całości dokumentu powoduje konieczność jego omówienia bez przytoczenia cyfrowych tłumaczeń czy automatyzacji dokumentu. Dokumentacji RIBA zabezpieczona jest prawami autorskimi bez zgody na ich ponowne wykorzystanie oraz nie została zamieszczona w domenach publicznych.

Poniżej przedstawiam, w wielkim skrócie, zakres etapów i wymagań RIBA Plan of Work 2020 [2]:

ETAP 0 - Definicja strategiczna

Jest to etap przygotowania całości inwestycji, gdzie należy rozważyć zasadność budowy nowego obiektu, jego lokalizację i zakres funkcjonalny. Należy zebrać wszystkie dostępne nie szczegółowe informacje w zakresie proponowanej lokalizacji oraz doświadczeń (w tym też kosztów) z innych projektów oraz innych obiektów. Etap służy do biznesowego uzasadnienia przejścia do etap następnego. 

ETAP 1 - Przygotowanie i odprawa

To czas na ustalenie budżetu inwestycji. Aby tego dokonać należy nakreślić strategiczne ramy przedsięwzięcia w zakresie: jakości, celów zrównoważonego rozwoju, wymagań przestrzennych, przygotowania programu projektu, przeprowadzenia studium wykonalności, strategii zamówień następnych etapów. 

ETAP 2 – Projekt koncepcyjny

Etap ten jest czasem opracowania koncepcji architektonicznej w celu odpowiedzi na pytania i założenia postawione w etapie wcześniejszym. W tym etapie należy określić sposób realizacji głównych założeń jakie klient chce osiągnąć (np. budżet, czas, jakość, cele zrównoważonego rozwoju, ochrona środowiska etc.) oraz opracować szczegółowych program inwestycji. Jest to miejsce na konsultacje założeń z specjalistami i wypracowanie najlepszych rozwiązań wyznaczających mapę drogowa dla wszystkich dalszych etapów.

ETAP 3 – Koordynacja przestrzenna

Etap służy do skoordynowania koncepcji architektonicznej z innymi branżami projektowymi. Efektem prac na tym etapie jest wielobranżowa koncepcja. Jest to czas do przeanalizowania założeń projektowych etapu wcześniejszego w zakresie: kosztów, specyfikacji, źródeł energii w tym odnawialnych źródeł energii. Na tym etapie należy przeprowadzić symulacje i wariantowość w celach inwestora taki jak: budżet, cele zrównoważonego rozwoju, jakość etc. Zakończeniem prac jest wystąpienie o właściwe decyzje administracyjne,

ETPA 4 - Projekt techniczny

Etap uszczegółowienia projektu z etapu wcześniejszego o pełne opracowania techniczne w wszystkich specjalizacjach, opracowania szczegółowych specyfikacji, pełna integracja systemów i urządzeń budowlanych oraz rozszerzenie projektu o opracowania specjalistyczne z przywołaniem właściwych przepisów prawa i norm. Zakończeniem etapu jest wypracowanie dokumentacji zapewniającej pełne informacje dla produkcji i budowy.

ETAP 5 - Produkcja i konstrukcja

Całość etapu określa proces budowy: zamówień i montaży. Zespół projektowy ogranicza się do udzielania odpowiedzi i doprecyzowywania rozwiązań projektowych. W etapie zamieszczono również przygotowanie budynku do oddania do użytkowania przy jednoczesnym opracowaniu podręcznika budynku.

ETAP 6 – Przekazanie

Etap określa moment przekazania budynku przez wykonawcę inwestorowi, w którym inspektorzy inwestora mają czas na składanie uwag w zakresie usterek i rozruchów. Jest to czas na szkolenie zespołu technicznego budynku w zakresie obsługi urządzeń i zainstalowanych systemów oraz przygotowanie przez inwestora uruchomienia obiektu w zależności od funkcji: przekazanie mieszkań, otwarcie hotelu, centrum handlowego etc. Ważne jest pozyskanie informacji zwrotnych przez zespoły projektowe o napakowanych problemach w celu weryfikacji założeń na przyszłość.

ETP 7 – Użytkowanie

Wdrożenie zarządzania i sprawdzanie działania budynku. Wdrażanie różnych rozwiązań powodujących zwiększenie wydajności obiektu (zmniejszenie zużycia energii, wody, etc.). Sprawdzenie w rzeczywistości założeń wcześniejszych z ich oceną i informacją zwrotną do zespołów projektowych i wykonawczych. Aktualizacja podręcznika budynku, bieżąca konserwacja i serwis.

Wniosek jaki płynie z całego RIBA Plan of Work 2020 pojawia się samoczynnie, jeśli na którymś z etapów pojawia się problem z źle skonfigurowanych założeń etapu wcześniejszego. Należy się cofnąć do etapu gdzie błędne założenie zostało przyjęte i powtórzyć całą drogę przez wszystkie etapy. Dlatego tak ważnym jest realne i specjalistyczne podejście do każdego z etapów. Nie tylko ostatnich. Największym sukcesem zespołów zaangażowanych w całą inwestycje jest brak konieczności powrotu do etapów wcześniejszych. Zamykanie poszczególnych części daje również bardzo dobry odbiór psychologiczny zamykania poszczególnych zadań bez konieczności modyfikowania już wytworzonej informacji. Co w przypadku zastosowania BIM jest zadaniem bardzo trudnym i czasochłonnym zwłaszcza na dalszych etapach pracy.

Źródła:

[1] pixabay.com

[2] RIBA Plan of Work 2020 – architecture.com - https://www.architecture.com/knowledge-and-resources/resources-landing-page/riba-plan-of-work#available-resources